Lato to sezon świeżych owoców – truskawek, czereśni, malin, jagód, moreli, arbuzów i brzoskwiń. To również doskonała okazja, by połączyć przyjemne z pożytecznym: trenować artykulację przez zabawę w rozpoznawanie, nazywanie i opisywanie owoców. Poniżej znajdziesz kompleksowy poradnik, jak terapia mowy włącza „owocowe słownictwo” do codziennych ćwiczeń logopedycznych.
1. Dlaczego warto używać owoców w terapii mowy?
- Naturalna motywacja
Dzieci chętniej angażują się w zabawę, gdy mogą jeść lub manipulować przedmiotami, które lubią. - Bogactwo głosek
Nazwy owoców zawierają szerokie spektrum polskich głosek (truskawka, czereśnia, malina, borówka, jagoda, jeżyna, agrest, morela, arbuz, brzoskwinia). Dzięki temu nasza terapia mowy może być wyjątkowo zróżnicowana. - Wielozmysłowe doświadczenie
Smak, zapach, konsystencja i kolor wzmacniają zapamiętywanie słów, a dotyk owocu pomaga zrelaksować aparat mowy przed ćwiczeniami.
Ćwiczenie 1: „Owocowe kalambury”
Cel: wzbogacenie słownictwa, trening głoski /r/ i /j/
- Przygotuj karty z obrazkami różnych owoców (malina, jagoda, arbuz, porzeczka).
- Dziecko losuje kartę i musi przedstawić owoc bez użycia mowy – za pomocą gestów i mimiki.
- Pozostali domownicy zgadują, co to za owoc. Gdy padnie odpowiedź, dziecko powtarza nazwę: „malina”, „jagoda”, „arbuz”, akcentując głoskę /r/ (w jagodzie – „jagoda”) lub /j/ w „jagoda”.
- Każda prawidłowa odpowiedź to punkt. Można je zbierać na prostym liczydle lub naklejkach. W ten sposób budujemy motywację do dalszej nauki.
Ćwiczenie 2: „Owocowe opowiadania”
Cel: trening ekspresji, rozwój zdań, artykulacja trudniejszych zlepków
- Zbierz kilka owoców z różnymi głoskami: czereśnia, wiśnia, grejpfrut, borówka.
- Razem z dzieckiem ułóż krótką historyjkę, w której każdy kolejny owoc pojawia się w innym fragmencie:
- „Pewnego dnia czereśnia i wiśnia wybrały się na wakacje…”
- „Na pustyni spotkały grejpfrut, który…”
- „A potem dołączyła do nich pani borówka i…”
- Po wypowiedzeniu każdego zdania dziecko powtarza nazwę owocu, zwracając uwagę na trudne zlepki „cz”, „wiś”, „grejp” i „bor”, a także przerysowaną mimikę. Im wymyślniejsza mina tym więcej zabawy, tym lepsze skojarzenie z przyjemnymi emocjami.
Ćwiczenie 3: „Owocowy tor przeszkód”
Cel: koordynacja ruchowo-językowa, trening głosek
- Rozmieść na podłodze miseczki z różnymi owocami (maliny, jagody, winogrona).
- Dziecko prowadzi mały pojazd (autko, piłka na sznurku) między przeszkodami, zatrzymując się przy każdej miseczce.
- Na stacji owocowej dziecko zwracaj uwagę na dźwięk: „mallina” (z akcentem na /l/), „winogrrrrono” (na /r/)
- Każde prawidłowe wypowiedzenie pozwala pojechać dalej.
Podsumowanie
Letnie owoce to doskonałe narzędzie do treningu artykulacji i wzbogacania słownictwa. Terapia mowy na bazie ich nazw, łączy wizualne, smakowe i dotykowe doznania z pracą nad głoskami. Dzięki temu wystarczy kilka minut dziennie, by:
- wyodrębnić trudne głoski i utrwalić wzorzec artykulacyjny,
- zmotywować dziecko dzięki naturalnej nagrodzie w postaci smaku,
- rozwijać zdolność budowania zdań i wyobraźnię.
Podaruj dziecku letnią przygodę z mową – owocową, barwną i skuteczną.
