Jeśli zastanawiasz się, czy trudności językowe Twojego dziecka mogą mieć przyczynę medyczną, odpowiedź brzmi: bardzo często tak — i nie zawsze w oczywisty sposób. Wiele dzieci nie mówi, mówi niewyraźnie lub mówi mało nie dlatego, że „nie chce”, ale dlatego, że ich organizm — słuch, mięśnie, układ nerwowy lub uwarunkowania genetyczne — utrudnia prawidłowy rozwój mowy. Jako logopeda online widzę to regularnie już podczas pierwszej konsultacji online, zwłaszcza u dzieci dwujęzycznych.
Dlaczego warto sprawdzić przyczyny medyczne?
Rodzice często słyszą:
„Poczekać, rozgada się.”
„Dwujęzyczne dzieci mówią później.”
„To kwestia charakteru.”
Tymczasem medyczne przyczyny trudności językowych nie znikają same.
Mogą być subtelne, trudne do zauważenia, ale mają realny wpływ na to, jak dziecko słyszy, czuje swoje ciało i planuje ruch mowy.
Dlatego w pracy jako logopeda online dla dzieci dwujęzycznych zawsze patrzę szerzej — nie tylko na słowa.
Słuch – podstawa rozwoju mowy
Co może pójść nie tak?
- niedosłuch przewodzeniowy (często po infekcjach),
- wysiękowe zapalenie ucha,
- zaburzenia przetwarzania słuchowego (APD),
- słyszenie wybiórcze lub zniekształcone.
Jak to wpływa na mowę?
Dziecko nie słyszy wyraźnie różnic między dźwiękami, więc:
- nie powtarza poprawnie,
- myli głoski,
- ma trudności z rozumieniem poleceń,
- zgaduje zamiast rozumieć.
W konsultacji online często widzę dzieci, które „rozumieją tylko wtedy, gdy widzą gest” — to częsty sygnał problemów słuchowych.
Napięcie mięśniowe – gdy ciało utrudnia mówienie
Co sprawdzam jako logopeda?
- napięcie mięśni twarzy, języka i warg,
- stabilność postawy,
- koordynację oddech–głos–ruch,
- historię karmienia i gryzienia.
Dlaczego to ważne?
Zbyt niskie lub zbyt wysokie napięcie mięśniowe może powodować:
- niewyraźną mowę,
- trudność z artykulacją,
- szybkie męczenie się przy mówieniu,
- unikanie dłuższych wypowiedzi.
W terapii online często łączę ćwiczenia językowe z pracą nad motoryką — bo mowa nie zaczyna się w ustach, tylko w całym ciele.
Neurologia – gdy mózg inaczej przetwarza język
Możliwe przyczyny neurologiczne:
- wcześniactwo,
- niedotlenienie okołoporodowe,
- mikrouszkodzenia OUN,
- ADHD, ASD, zaburzenia integracji sensorycznej,
- alalia, afazja dziecięca.
Jak to wygląda w praktyce?
Dziecko może:
- rozumieć, ale nie mówić,
- znać słowa, ale nie umieć ich użyć,
- zaczynać zdanie i je gubić,
- reagować impulsywnie lub z opóźnieniem.
Jako logopeda online nie stawiam diagnoz medycznych, ale potrafię wyłapać czerwone flagi i skierować dziecko dalej — zanim trudności się utrwalą.
Genetyka – gdy trudności „idą w rodzinie”
Czasem słyszysz:
„Ja też późno mówiłem.”
„U nas w rodzinie wszyscy mieli trudności.”
I bardzo możliwe, że to ważna wskazówka.
Co może mieć podłoże genetyczne?
- opóźniony rozwój mowy (ORM),
- trudności artykulacyjne,
- zaburzenia językowe (DLD),
- predyspozycje neurologiczne.
Genetyka nie przesądza, ale zwiększa ryzyko.
Dlatego w konsultacji online zawsze zbieram dokładny wywiad rodzinny — to często klucz do zrozumienia trudności.
Jak wygląda droga dziecka w diagnozie?
W pracy z rodzicami prowadzę ich krok po kroku:
Po pierwsze – Uważna obserwacja
Co dziecko rozumie?
Jak reaguje?
Czy robi postępy?
Po drugie – konsultacja online
Sprawdzamy mowę, komunikację, napięcie, reakcje słuchowe.
Po trzecie – decyzja
Czy wystarczy terapia online,
czy potrzebne są dodatkowe konsultacje: laryngolog, neurolog, fizjoterapeuta, genetyk.
To nie jest etykietowanie, tylko szukanie realnej przyczyny.
Co chcę Ci powiedzieć jako logopeda?
- Trudności językowe rzadko są „znikąd”.
- Medyczne przyczyny często są subtelne, ale realne.
- Dwujęzyczność nie jest przyczyną, ale może maskować problem.
- Im wcześniej sprawdzisz — tym łatwiej pomóc.
Jeśli czujesz, że „coś nie gra”, zaufaj temu przeczuciu.
Pierwszym krokiem może być spokojna konsultacja online z doświadczonym logopedą online dla dzieci dwujęzycznych.
Nie po to, by się martwić —
ale po to, by wiedzieć.
