Słuch fonemowy u dzieci dwujęzycznych

Bardzo często zgłaszają się do mnie z zapytaniami rodzice, których dzieci nie mówią prawidłowo wszystkich głosek języka polskiego. Co prawda dzieci te nie deformują głosek, ale zamiast polskiego [sz] mówią angielskie, a zamiast polskiego [r] – francuskie.

Jak już tłumaczyłam wielokrotnie – nie jest to wada wymowy. Jednakże taki sposób wymawiania głosek może bardzo dziecku uprzykrzyć naukę.. pisania.

Ale od początku 🙂

Rozróżniamy w swoich zmysłach coś takiego jak słuch. Wiecie, uch słyszy i tak jest słuch 🙂 Słuch dzieli się na kilka „podsłuchów”, a jednym z nich jest słuch fonemowy. Tenże słuch pozwala nam odróżnić głoski podobne od siebie i kiedy słyszymy, że Kasia ma ochotę na bułkę, to wiemy że chodzi o takie drożdżowe coś z budyniem, rodzynkami, polewą… rozmarzyłam się… :), a nie o deskę na ścianie, na której trzymam książki. Taki słuch rozwija się u osób jednojęzycznych do 7.r.ż. (wg prof. Rocławskiego). U dzieci dwujęzycznych słuch fonemowy rozwija się dłużej, bo jest wrażliwy na dwa systemy językowe. Tylko to „dłuższe rozwijanie” jest przyczyną kłopotów z pisaniem.

Niejeden jednojęzyczny ośmiolatek pisze „Chlep jest na szafie”, bo w słowie „chleb” to właśnie [p] słyszymy na końcu. Dwujęzyczny ośmiolatek z językiem polskim mniejszościowym napisze „Chlep jeśt na sziafie”. Bo tak będzie słyszał. (Nie każdy wszak! Statystycznie mówię! :P)

To, ile razy ja się namęczyłam sprawdzając wypracowania moich niemiecko-polskojęzycznych czwartoklasistów, to moje 🙂 Ale to fakt.

Co należy zrobić? Są dwie drogi:

a) zostawić w spokoju, w idealnym świecie około 10.r.ż. powinno być wszystko dalej w porządku,

b) ćwiczyć, bo świat nie jest idealny, dziecko uczy się pisania od – najpóźniej – 7.r.ż. i przez te trzy lata (do 10.) rozwinie już u siebie takie nawyki, że.. same problemy później.

A do ćwiczeń serdecznie polecam: wymowapolska.pl <- stronę internetową pani dr L. Madelskiej z Wiednia.

A o słuchu fonemowym u dzieci dwujęzycznych więcej mówię na szkoleniach: i tych w Polsce i tych za granicą. Następne – dwujęzyczność w praktyce: konkretne rozwiązania i przykłady, plany terapii, ćwiczenia itp. już 25 lutego w Warszawie. Szczegóły jeszcze dzisiaj podam na FB. Zapraszam 🙂