Mimo tego, że każde dziecko jest jedyne i niepowtarzalne w swoim rodzaju, i mimo tego, że każde dziecko rozwija się indywidualnie, to jednak istnieją takie etapy w rozwoju małego dziecka, po których możemy poznać czy nasz Maluch mieści się w normie czy też lekko od niej odstaje. W przypadku dzieci dwujęzycznych, istotną rolę odgrywa także specjalista – logopeda dla dzieci dwujęzycznych.
Głużenie i Pierwsze Dźwięki (0-3 miesiące)
Od narodzin do 3 miesiąca życia dziecko zaczyna reagować na dźwięki: przerywa płacz słysząc głos, wzmacnia lub osłabia ssanie. W tym czasie dzieci zaczynają również głużyć (charakterystyczne ghru-ghru podobne do dźwięków wydawanych przez gołębie), piszczą z radości oraz płaczą i krzyczą kiedy jest im źle. To kluczowy moment, aby obserwować reakcje Maluszka.
Uśmiechy i Pierwsze Słowa (4-12 miesięcy)
Pomiędzy 4 a 6 miesiącem życia Maluch odwraca głowę szukając źródła dźwięku, jak również zwraca uwagę na zmianę tonu głosu (rozpoznaje melodię głosu). Zaczyna się także uśmiechać oraz gaworzyć (ga-ga-ba-ba-ma-ma). Do 12 miesiąca życia dziecko zaczyna rozumieć pierwsze pytania i polecenia oraz używa pierwszych słów.
.
Rozbudowana Komunikacja (1-2 lata).
Między 1. a 2. rokiem życia dzieci potrafią wskazywać palcem nazywane przez nas przedmioty oraz części ciała. Rozumieją i wykonują najprostsze polecenia oraz słuchają piosenek i wierszyków przeznaczonych dla nich. Często używają wyrazów dźwiękonaśladowczych w celu nazwania jakiegoś przedmiotu lub czynności (np. bach, brum, koko). Pojawiają się także pierwsze próby formułowania zdań.
Samodzielna Komunikacja (2-3 lata).
Po 2. roku życia dziecko rozróżnia już przeciwieństwa „jest – nie ma” oraz rozumie bardziej skomplikowane polecenia „weź autko i połóż je na stole”. Odpowiada także na pytanie „jak masz na imię?”. Potrafi nazwać coraz więcej przedmiotów stosując również liczbę mnogą (czasem tworząc neologizmy, np. „piesy”), zadaje coraz więcej pytań typu „co to?” Zauważa brak czegoś („nie ma mamy”). W przypadku dzieci, które rozwijają równolegle dwa języki, istotne jest monitorowanie mowy.
Logopeda dla dzieci dwujęzycznych stawia sprawę jasno!
Badacze są zgodni, że rozwój dziecka niezależnie czy jest jedno czy wielojęzyczne przebiega podobnie. Najpierw opanowuje dźwięki łatwe, potem trudne, generalizuje znaczenia słów, stopniowo buduje coraz dłuższe zdania, a upraszcza struktury gramatyczne w początkowym okresie przyswajania. Ponadto dzieci (bez obciążeń medycznych) posiadają pełną umiejętność oddzielenia obu języków w zależności od języka osoby, do której mówią. Oczywiście: mieszają słówka i budują neologizmy (np.”fingeruszki”), ale mają poprawny system językowy.
Wszystkie przedstawione wyżej etapy dotyczą mowy dziecka, zarówno biernej (słyszenie i rozumienie), jak i czynnej (mówienie). Jeśli w rozwoju Maluszka, któryś etap następuje później niż tu opisano, umówić się na konsultację. Dzięki wsparciu specjalisty, możliwe jest wypracowanie efektywnych strategii wspomagających rozwój mowy.
Obserwujcie nasze profile na Instagram i Facebook aby śledzić najnowsze wpisy!
