„Jeszcze ma czas”, „Chłopcy zaczynają mówić później”, „W szkole się nauczy” – to jedne z najczęstszych zdań, które słyszą rodzice dzieci z opóźnionym rozwojem mowy. Wielu opiekunów, zwłaszcza w środowisku dwujęzycznym, zastanawia się, czy logopeda to już teraz, czy lepiej poczekać do wieku szkolnego.
Tylko… co, jeśli ten czas oczekiwania wcale nie działa na korzyść dziecka?
Opóźnienie wizyty u logopedy może utrudnić naukę czytania i pisania, wpłynąć na relacje rówieśnicze, a nawet obniżyć pewność siebie dziecka. W dwujęzycznych rodzinach problem może być jeszcze większy – nieprawidłowa wymowa w jednym języku często „przenosi się” na drugi.
Czy rzeczywiście warto „poczekać”? Sprawdźmy, jakie mogą być konsekwencje opóźnionej diagnozy!
Jakie są skutki zbyt późnego zgłoszenia się do logopedy?
Opóźniona nauka czytania i pisania
Dzieci, które mają problemy z mową, często mają również trudności z nauką czytania i pisania. Jeśli dziecko nie słyszy różnic między dźwiękami (np. „sz” i „s” albo „t” i „d”), może mieć trudność z ich zapisaniem i rozpoznawaniem w tekście.
Konsekwencje:
- Trudności w składaniu liter w słowa.
- Problemy z rozumieniem tekstu.
- Wolniejsze tempo nauki w porównaniu do rówieśników.
Zaniżona samoocena i trudności społeczne
Dzieci, które mają trudności z wyraźnym mówieniem, często stają się nieśmiałe lub unikają mówienia w grupie. Rówieśnicy mogą je poprawiać lub – co gorsza – śmiać się z ich wymowy.
Możliwe konsekwencje:
- Dziecko mniej chętnie nawiązuje kontakty.
- Może czuć się gorsze lub mniej zdolne niż rówieśnicy.
- Unika wypowiedzi na forum klasy – co może negatywnie wpłynąć na przyszłe wystąpienia publiczne czy pewność siebie.
Utrwalenie nieprawidłowych wzorców mowy
Im dłużej dziecko mówi nieprawidłowo, tym trudniej będzie mu zmienić utrwalone schematy.
Co może się stać?
- Wady wymowy (np. seplenienie, reranie) mogą utrwalić się na stałe.
- Problemy artykulacyjne mogą wpływać na sposób wymawiania w języku obcym.
- Dziecko może mieć trudności z wyraźnym mówieniem nawet w dorosłym życiu.
Czy wiesz, że wymowę można poprawić w każdym wieku, ale im dziecko starsze, tym trudniejszy i dłuższy jest ten proces?
Trudności w nauce drugiego języka
Dla dzieci dwujęzycznych prawidłowy rozwój mowy w jednym języku jest kluczowy dla nauki drugiego.
- Jeśli dziecko ma problem z artykulacją w polskim, może mieć trudności z nauką języka obcego w szkole.
- Jeśli nie rozróżnia dźwięków w polskim, może mieć problem z ich opanowaniem w innym języku.
- Błędy artykulacyjne mogą „przenosić się” z jednego języka na drugi.
Czyli? Jeśli dziecko ma problem z polskim „sz”, „cz”, „dź” – możliwe, że w angielskim czy francuskim również będzie miało trudności z podobnymi dźwiękami!
Kiedy ZDECYDOWANIE nie warto czekać?
Jeśli zauważysz, że Twoje dziecko:
- Ma trudności z wymową głosek po 3. roku życia (np. mówi „tiołek” zamiast „ciołek”).
- Nie potrafi budować zdań po 3.–4. roku życia.
- Nie słyszy różnicy między podobnymi dźwiękami (np. „półka” – „bułka”).
- Często prosi o powtórzenie i „nie nadąża” w rozmowie.
- W wieku 5 lat wciąż sepleni lub ma inne wyraźne wady wymowy.
Jeśli choć jedno z powyższych brzmi znajomo, nie warto zwlekać!
Logopeda online – szybka pomoc, zanim pojawią się większe trudności!
Dobra wiadomość? Im szybciej zaczniesz działać, tym łatwiej będzie poprawić wymowę Twojego dziecka! Wczesna terapia przynosi najlepsze efekty – i nie zawsze oznacza długotrwałe leczenie!
Co może zrobić logopeda?
- Sprawdzi, czy rozwój mowy jest prawidłowy.
- Oceni, czy dziecko słyszy i rozróżnia wszystkie dźwięki.
- Dobierze ćwiczenia, które pomogą w nauce poprawnej artykulacji.
- Podpowie, jak wspierać mowę dziecka w domu.
Dzieci dwujęzyczne mogą mieć inne tempo rozwoju mowy, ale jeśli masz wątpliwości – lepiej sprawdzić to wcześniej niż później.
Nie czekaj do szkoły – zgłoś się do logopedy, gdy tylko zobaczysz niepokojące sygnały!
Podsumowanie – warto poczekać czy działać?
- „Poczekaj do szkoły” to MIT! Im wcześniej dziecko zacznie ćwiczyć wymowę, tym łatwiej mu będzie mówić poprawnie.
- Problemy z mową mogą wpłynąć na czytanie, pisanie, naukę języków i pewność siebie.
- W dwujęzycznych rodzinach opóźnienie w mowie w jednym języku może wpływać na drugi język.
- Logopeda online może pomóc w diagnozie i dobraniu ćwiczeń – bez stresu i długich kolejek!
